Czym jest karnityna i dlaczego jest tak ważna dla zdrowia?

Karnityny są substancjami podobnymi w budowie do aminokwasów, podobnymi ale nie takimi samymi, ponieważ nie są one wykorzystywane przez organizm jako budulec do tworzenia białek, jak to się dzieje w przypadku aminokwasów. Budową chemiczną molekuła karnityny przypomina również cholinę i tak jak w przypadku choliny, karnityny mają wpływ na zapach moczu, oddechu i potu, nadając im specyficzny rybi zapach.

Nazwa “carnitine” pochodzi od łacińskiego caro, carni ponieważ związek ten został pierwotnie wyizolowany z mięsa. Choć karnityny dostarczyć możemy sobie wraz z dietą (jest to trudne w przypadku wegetarian i wegan), organizm wytwarza również endogennie karnityny z dwóch aminokwasów – lizyny i metioniny – przy pomocy witamin C i B6, żelaza oraz niacyny. Do powstania L-karnityny dochodzi w wątrobie, nerkach i mózgu.

U osób mających zróżnicowaną dietę, roślinno-zwierzęcą szacuje się, iż około 75% dziennego zapotrzebowania na karnitynę pokrywa dieta, pozostałe 25% powstaje w wyniku endogennej (własnej) syntezy.

Szacuje się, iż ok 86% karnityny spożywanej, wchłaniana jest w jelicie cienkim i przedostaje się do krwiobiegu. Noworodki posiadają bardzo dużą zawartość karnityny w tkance tłuszczowej brunatnej, odgrywa ona ważną rolę w procesie wytwarzania ciepła oraz adaptacji organizmu malucha do środowiska zewnętrznego. 

Formy i ich wchłanialność

Wysoce ceniona pod kątem biodostępności jest przede wszystkim acetylo-L-karnityna, ponieważ jest ona sprawniej wchłaniana w jelicie cienkim niż pozostałe formy i skuteczniej przekracza barierę krew-mózg. Fumaran karnityny wspiera mitochondrialną produkcję energii, co przyczynia się do poprawnego działania gospodarki energetycznej organizmu, acetyl l-karnityna wspomaga układ nerwowy, co może wpływać na funkcje poznawcze, metabolizm zachodzący w neuronach. Acetyl-l-karnityna jest dawcą grup acetylowych w biosyntezie acetylocholiny – neuroprzekaźnika umożliwiającego nam przyswajanie wiedzy. L-karnityna umożliwia transport i usuwanie nadmiaru pierwiastków takich jak np. żelazo, ołów, kadm, z organizmu. Może być przydatna przy wysokich stężeniach powyższych, np. w przebiegu hemochromatozy (nadmiernego wchłaniania żelaza).

Jak suplementować karnityny?

W celu zwiększenia potencjału suplementacyjnego karnityny, jej podaż warto podzielić na kilka mniejszych dawek, stosowanych najoptymalniej na pusty żołądek. W przypadku karnityny nie musimy się martwić o gromadzenie jej nadmiaru w organizmie – nadmiar karnityn jest bowiem wydalany w razie potrzeby z moczem przez nerki.

Jakie są źródła karnityny w pożywieniu?

Najlepszymi źródłami dietetycznymi karnityny są produkty mięsne, mięsa oraz wyroby mleczne. Wśród mięs największe ilości zawiera wołowina, wieprzowina a także mniej spożywane w Polsce mięsa jak: baranina czy mięsa egzotyczne (np. z kangura). Niewielkie ilości karnityny znajdują się również w rybach.

Bibliografia:

Kobayashi S, Iwamoto M, Kon K, Waki H, Ando S, Tanaka Y. Acetyl-L-carnitine improves aged brain function. Geriatr Gerontol Int. 2010 Jul;10 Suppl 1:S99-106. doi: 10.1111/j.1447-0594.2010.00595.x. PMID: 20590847.

Ando S, Tadenuma T, Tanaka Y, Fukui F, Kobayashi S, Ohashi Y, Kawabata T. Enhancement of learning capacity and cholinergic synaptic function by carnitine in aging rats. J Neurosci Res. 2001 Oct 15;66(2):266-71. doi: 10.1002/jnr.1220. PMID: 11592123.

Poszerz swoją suplementację

Dowiedz się więcej o suplementacji

  • Beta Glucan – czym jest i jak działa?

    Nasz suplement Beta Glucan zawiera beta glukany drożdżowe 1-3, 1-6 z Saccharomyces cervisiae. Wysoka standaryzacja beta glukanów – 80%. Produkt w 100% pochodzenia naturalnego. Doskonałe źródło błonnika pokarmowego. Czym są beta glukany? Beta-glukany (β-glukany) to grupa naturalnie występujących polisacharydów znajdująca się w ścianach komórkowych bakterii, drożdży, grzybów, alg i roślin, takich jak owies i jęczmień. […]

    Więcej
  • Innowacyjna formuła witamin B

    Suplement diety B Spectrum to formuła stanowiąca innowacyjne połączenie witamin z grupy B, z wyjątkiem witamin B9 (kwasu foliowego) i B12 (kobalaminy). Wyróżnia się świeżym spojrzeniem na suplementację witamin z grupy B, które polega na zgromadzeniu różnych form tych samych witamin w jednym preparacie. Witamina B1, tiamina Witamina B1 (tiamina) przyczynia się do utrzymania prawidłowego metabolizmu […]

    Więcej
  • Resweratrol, a “francuski paradoks”

    Resweratrol to organiczny związek chemiczny z grupy polifenoli naturalnie występujący przede wszystkim w skórkach i pestkach winogron. Popularność resweratrolu zaczęła gwałtownie wzrastać od 2000 roku. W wyszukiwarce artykułów i prac naukowych z dziedziny medycyny i nauk biologicznych PubMed znajduje się na chwilę obecną ponad 15 tysięcy wyników zawierających przynajmniej wspomnienie o tej substancji.1  Popularność resweratrolu […]

    Więcej
  • Witamina D – historia odkrycia, metabolizm, pojęcia

    Witamina D stanowi w ostatnich latach przedmiot rosnącego zainteresowania. Odkryta została na początku dwudziestego stulecia w toku badań nad krzywicą – chorobą występującą u dzieci, objawiającą się szerokim spektrum zmian w układzie kostnym, a także licznymi, innymi zaburzeniami rozwojowymi. Historia odkrycia witaminy D Choroba ta jest nazywana również „angielską chorobą” ze względu na ogromne ilości […]

    Więcej